Tỷ phú Bill Gates cam kết tăng gấp đôi quy mô từ thiện lên 200 tỷ USD trong 20 năm tới, cảnh báo giới từ thiện không thể thay thế vai trò của chính phủ

Tỷ phú Bill Gates vừa tuyên bố sẽ tăng gấp đôi số tiền quyên góp từ thiện của mình lên 200 tỷ USD trong vòng 20 năm tới. Trong một bài đăng trên blog cá nhân, nhà đồng sáng lập Microsoft cho biết ông chịu ảnh hưởng bởi hàng loạt thách thức toàn cầu như sức khỏe trẻ em, biến đổi khí hậu, và lời nhắc nhở của cố tỷ phú Andrew Carnegie về trách nhiệm sử dụng tài sản đúng cách.

“Mọi người sẽ nói nhiều điều về tôi khi tôi qua đời, nhưng tôi quyết không để câu ‘ông ấy chết trong giàu sang’ là một trong số đó,” Gates chia sẻ. “Thế giới đang có quá nhiều vấn đề cấp bách cần giải quyết, nên tôi không thể giữ lại tài sản mà lẽ ra có thể dùng để giúp đỡ mọi người.”

Theo Bloomberg Billionaires Index, Bill Gates hiện là người giàu thứ năm thế giới với giá trị tài sản ròng ước tính 168 tỷ USD. Cam kết 200 tỷ USD này dựa trên giả định rằng tài sản trong quỹ từ thiện sẽ tiếp tục sinh lời thông qua các khoản đầu tư.

Quỹ Gates, được thành lập vào năm 2000 bởi Bill Gates và vợ cũ Melinda French Gates, đã phân bổ hơn 100 tỷ USD cho các sáng kiến y tế, giáo dục và chống đói nghèo toàn cầu. Ông cho biết sau khi quyên góp gần như toàn bộ tài sản, quỹ sẽ chấm dứt hoạt động vào cuối năm 2045.

Gates là một trong số ít tỷ phú trên thế giới tiếp tục gia tăng hoạt động từ thiện trong bối cảnh các tổ chức phi lợi nhuận và trường đại học bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi việc cắt giảm ngân sách tài trợ của chính phủ. Dù vậy, ông thừa nhận các nhà từ thiện không thể thay thế được quy mô hỗ trợ mà các chính phủ từng cung cấp.

“Mỹ, Anh, Pháp và nhiều quốc gia giàu khác đang cắt giảm hàng chục tỷ USD viện trợ quốc tế. Và không có tổ chức từ thiện nào – ngay cả một quỹ lớn như Quỹ Gates – có thể lấp đầy khoảng trống tài chính này,” Gates viết. “Chúng ta không rõ liệu các quốc gia giàu có sẽ tiếp tục đứng lên bảo vệ những người nghèo nhất hành tinh hay không.”

Trong cuộc phỏng vấn với Financial Times, Gates đã công khai chỉ trích Elon Musk, cho rằng ông đóng vai trò trong việc cắt giảm viện trợ nước ngoài của Mỹ. Hồi tháng 2, cái gọi là “Bộ Hiệu quả Chính phủ” của Musk đã giải thể Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) – cơ quan đã chi 42,5 tỷ USD trong năm 2023 để cung cấp các dịch vụ thiết yếu như chăm sóc sức khỏe, nước sạch và thực phẩm tại nhiều quốc gia nghèo.

“Hình ảnh người đàn ông giàu nhất thế giới tước đoạt sinh mạng của những đứa trẻ nghèo nhất hành tinh không phải là hình ảnh đẹp,” Gates nói với FT.

USAID cảnh báo việc giải thể này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, bao gồm hơn 1 triệu trẻ em bị suy dinh dưỡng cấp tính không được điều trị, và khoảng 166.000 ca tử vong do sốt rét tăng thêm.

Gates, Melinda French Gates và Warren Buffett từng sáng lập sáng kiến “The Giving Pledge” vào năm 2010 – kêu gọi các tỷ phú cam kết cho đi ít nhất một nửa tài sản trong suốt cuộc đời hoặc trong di chúc. Mặc dù Musk đã ký cam kết này, Gates nói với New York Times rằng ông không chắc Elon Musk có thực sự hành động theo cam kết hay không.

“Một điều lạ lùng của Giving Pledge là bạn có thể chờ đến khi chết rồi mới thực hiện, nên không ai biết trước được. Có thể ông ấy sẽ trở thành một nhà từ thiện lớn – ai biết được?” Gates nói, đồng thời nhấn mạnh sự mâu thuẫn với các hành động cắt giảm viện trợ gần đây.

Theo Forbes, Elon Musk mới chỉ quyên góp chưa đến 1% tài sản ròng, với tổng giá trị các khoản cho đi là 620 triệu USD tính đến năm 2023 – phần lớn là dưới dạng hiện kim chứ không phải cam kết hoặc ký gửi vào các quỹ.