Chuyến thăm kéo dài hai ngày của Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tới Ấn Độ vừa kết thúc hôm thứ Ba, đánh dấu một bước tiến mới trong nỗ lực “hâm nóng” quan hệ song phương giữa Bắc Kinh và New Delhi sau nhiều năm căng thẳng. Trong các phát biểu, ông Vương nhấn mạnh rằng hai nước nên coi nhau là “đối tác và cơ hội” thay vì đối thủ hay mối đe dọa. Đây được xem là động thái nối dài sau cuộc gặp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi vào tháng 10/2024, vốn được gọi là sự “khởi động lại” trong quan hệ Trung - Ấn.

Điều này diễn ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Ấn lại đang bước vào giai đoạn nguội lạnh. Sau giai đoạn thân mật ban đầu với Thủ tướng Modi, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quay sang chỉ trích Ấn Độ là “vua thuế quan”, áp đặt mức thuế cao hơn và cáo buộc New Delhi tiếp tay cho Nga bằng cách mua dầu thô từ Moscow. Điều đó khiến dư luận đặt câu hỏi: liệu Ấn Độ đang dịch chuyển dần sang phía Bắc Kinh?

Theo các chuyên gia, sự xích lại gần Trung Quốc của Ấn Độ chủ yếu mang tính chiến thuật thay vì chiến lược. Dù quan hệ thương mại và ngoại giao đang được cải thiện – với việc nối lại các chuyến bay thẳng, mở lại thương mại biên giới và khởi động một số hợp tác kinh tế lớn – nhưng những bất đồng cốt lõi vẫn chưa được giải quyết, đặc biệt là tranh chấp biên giới và mối quan hệ “mọi thời tiết” giữa Trung Quốc và Pakistan. Một số nhà phân tích gọi đây chỉ là “khoảng dừng chiến thuật”, nhằm kiểm soát căng thẳng trước mắt chứ không thay đổi quỹ đạo lâu dài.

Về mặt chiến lược, Ấn Độ vẫn duy trì quan hệ sâu rộng với Mỹ trong nhiều lĩnh vực như quốc phòng, công nghệ và năng lượng sạch. Washington coi New Delhi là “đối tác quốc phòng lớn”, còn Ấn Độ cũng xem hợp tác với Mỹ là phần quan trọng trong việc cân bằng ảnh hưởng của Bắc Kinh tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Chính vì vậy, khả năng Ấn Độ từ bỏ vai trò “đối trọng” với Trung Quốc là rất thấp.