Dựa theo các tin tức kinh tế trong giai đoạn gần đây, hầu hết các nhà đầu tư đều dự đoán Fed sẽ thực hiện thêm một đợt tăng lãi suất khác để chế ngự lạm phát cao dai dẳng.

Kỳ vọng này đã đẩy phần đảo ngược trên đường cong lợi suất trái phiếu Kho bạc xuống mức sâu nhất kể từ năm 1981 vào ngày 3/7.

Một lần nữa, các nhà đầu tư lại phải lo sợ về rủi ro suy thoái kinh tế.

Trong năm qua, ngân hàng trung ương Mỹ đã tăng mạnh lãi suất để khống chế lạm phát. Dù đã lùi xa mức đỉnh 40 năm, lạm phát tại Mỹ vẫn đang cao hơn đáng kể so với mức mục tiêu 2% của Fed. Đường cong lợi suất đảo ngược khi lợi suất của trái phiếu Kho bạc ngắn hạn cao hơn lợi suất của trái phiếu dài hạn, theo Reuters.

Điều này cho thấy, dù các nhà đầu tư kỳ vọng lãi suất sẽ tăng trong thời gian tới, họ tin chi phí đi vay cao hơn cuối cùng sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế, buộc Fed phải nới lỏng chính sách tiền tệ. Đường cong lợi suất đảo ngược được các nhà đầu tư theo dõi sát sao vì nó thường xảy ra trước các cuộc suy thoái trong quá khứ.

Thị trường dự đoán khả năng Fed tăng lãi suất 25 điểm cơ bản (bps) vào cuối tháng 7 là hơn 80%, nhưng khó có thể đi xa hơn dù các quan chức cho biết vào tháng 6 rằng họ có thể nâng thêm 50 bps từ đó đến cuối năm. Lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn hai năm, thường biến động cùng chiều với kỳ vọng lãi suất, đã giảm 2,7 bps xuống 4,85% vào ngày 3/7. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm giảm 3,9 bps xuống còn 3,78%.

Đường cong lợi suất hiện nay như thế nào?

Các nhà đầu tư xem một số phần của đường cong lợi suất như một chỉ báo suy thoái kinh tế. Trong đó, chênh lệch giữa tín phiếu Kho bạc 3 tháng và trái phiếu 10 năm, hoặc giữa trái phiếu 2 năm và 10 năm được quan tâm hơn cả.

Lợi suất của trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 2 năm đã cao hơn lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm kể từ tháng 7 năm ngoái.

Mức chênh lệch đó đã có lúc đạt -109,5 bps vào đầu tuần này, do lợi suất trái phiếu ngắn hạn giảm ít hơn trái phiếu dài hạn. Đây là mức chênh lệch lớn nhất kể từ năm 1981.

Tại thời điểm năm 1981, nền kinh tế Mỹ đang ở trong những tháng đầu của một cuộc suy thoái và tình hình tiếp tục xấu đi cho đến tháng 11/1982 - đánh dấu cuộc suy thoái tồi tệ nhất kể từ Đại Khủng hoảng.

Ông Brian Jacobsen, chiến lược gia đầu tư cao cấp tại Allspring Global Investments, cho biết: “Không có gì lạ khi đường cong lợi suất đảo ngược, nhưng mức chênh lệch lớn như vậy thì không bình thường”.

Đường cong đảo chiều mang lại điều gì?

Hiện tượng đường cong đảo ngược xảy ra khi nhà đầu tư dự đoán lãi suất trong ngắn hạn sẽ lên cao hơn, nhưng đồng thời họ cũng lo lắng rằng liệu Fed có thể khống chế lạm phát mà không làm tổn hại đáng kể đến tăng trưởng hay không. 

Đường cong lợi suất của trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 2 và 10 năm đã đảo ngược từ 6 đến 24 tháng trước mỗi cuộc suy thoái kể từ năm 1955, theo một báo cáo năm 2018 của Fed chi nhánh San Francisco. Cho đến nay, đường cong lợi suất đảo ngược chỉ phát tín hiệu sai một lần.

Bà Anu Gaggar, chiến lược gia cấp cao tại Commonwealth Financial Network, nhận thấy đường cong lợi suất của trái phiếu kỳ hạn 2 và 10 năm đã đảo ngược 28 lần kể từ năm 1900. Trong 22 lần, suy thoái đã xảy ra sau đó.

Trong 6 cuộc suy thoái gần nhất, trung bình mỗi cuộc bắt đầu từ 6 đến 36 tháng sau khi đường cong lợi suất đảo ngược, bà Gaggar lưu ý.

Trước năm nay, lần cuối cùng đường cong này bị đảo ngược là vào năm 2019. Năm sau, Mỹ bước vào thời kỳ suy thoái do đại dịch COVID-19 gây ra.

Tác động gì đến nền kinh tế thực?

Khi lãi suất ngắn hạn tăng lên, các ngân hàng tại Mỹ đã nâng lãi suất của nhiều khoản cho vay tiêu dùng và thương mại. Chi phí đi vay của người tiêu dùng sẽ trở nên tốn kém hơn.

Khi đường cong lợi suất dốc lên, các ngân hàng có thể đi vay với lãi suất thấp hơn và cho vay với lãi suất cao hơn. Khi đường cong phẳng hơn, biên lợi nhuận của họ bị siết chặt và hoạt động cho vay bị ảnh hưởng. 

Nguồn Investing