Tỷ phú Elon Musk vào thứ Hai đã chính thức bác bỏ khả năng sáp nhập giữa Tesla (NASDAQ:TSLA) và công ty trí tuệ nhân tạo xAI, một startup do chính ông thành lập, khi trả lời dứt khoát “Không” trên nền tảng mạng xã hội X (trước đây là Twitter) trước câu hỏi liệu ông có đang xem xét kế hoạch hợp nhất hai công ty hay không. Tuyên bố ngắn gọn nhưng rõ ràng này được đưa ra chỉ một ngày sau khi ông Musk công bố ý định trình lên các cổ đông Tesla một đề xuất để bỏ phiếu về việc liệu nhà sản xuất xe điện này có nên đầu tư vào xAI hay không – một động thái cho thấy ông vẫn để ngỏ khả năng hợp tác tài chính nhưng không đồng nghĩa với việc sáp nhập toàn diện. Quan điểm này làm rõ định hướng chiến lược của Musk: xAI và Tesla sẽ tiếp tục hoạt động như hai thực thể pháp lý và thương mại độc lập, bất chấp mối liên hệ sâu sắc giữa chúng thông qua cá nhân Musk. Việc từ chối sáp nhập diễn ra trong bối cảnh một số nhà đầu tư và chuyên gia đặt câu hỏi về mối quan hệ ngày càng chặt chẽ giữa các công ty do Musk điều hành, từ Tesla và SpaceX đến xAI, cũng như tác động tiềm tàng đến quyền lợi cổ đông nếu các ranh giới giữa các công ty trở nên mờ nhạt. Tuy nhiên, Musk đã nhiều lần nhấn mạnh rằng ông muốn xây dựng một “hệ sinh thái đa công ty” trong đó các công ty có thể cộng hưởng về công nghệ và tầm nhìn nhưng vẫn độc lập về chiến lược, vốn và vận hành. Việc Tesla có thể đầu tư vào xAI – tùy thuộc vào quyết định của cổ đông – được xem là một bước đi chiến lược nhằm đưa trí tuệ nhân tạo vào sâu hơn trong chuỗi giá trị của hãng xe điện này, đặc biệt là trong các dự án phát triển phần mềm tự hành, robot humanoid và tối ưu hóa dây chuyền sản xuất thông minh. Tuy nhiên, bằng việc loại trừ khả năng sáp nhập, Musk đang phát đi thông điệp rõ ràng rằng ông không có ý định biến Tesla thành “bệ phóng tài chính” cho xAI, một mối lo ngại đã từng xuất hiện sau thương vụ ông mua lại Twitter (nay là X) và việc Tesla từng bị chỉ trích vì có thể chịu rủi ro từ các hoạt động bên ngoài của CEO. Về phía thị trường, tuy phát ngôn của Musk chưa tạo ra biến động lớn tức thì trên cổ phiếu TSLA trong phiên giao dịch tiền thị trường, nhưng nó giúp giảm bớt sự bất định mà các nhà đầu tư đang theo dõi sát sao trong bối cảnh Tesla sắp công bố báo cáo tài chính quý II. Việc Musk chọn minh bạch và chủ động loại bỏ một kịch bản gây tranh cãi như sáp nhập có thể được đánh giá là tích cực trong ngắn hạn, đặc biệt là trong bối cảnh áp lực giám sát từ cổ đông ngày càng gia tăng sau loạt tranh luận về quản trị và ưu tiên chiến lược trong nội bộ Tesla. Trong dài hạn, mối quan hệ giữa Tesla và xAI – nếu tiếp tục theo mô hình “liên minh đầu tư chiến lược” thay vì sáp nhập – có thể tạo ra giá trị cộng hưởng cho cả hai bên, nhất là trong bối cảnh cuộc đua AI toàn cầu ngày càng khốc liệt và nhu cầu tích hợp AI vào công nghệ xe tự hành, robot và năng lượng đang trở thành xu thế không thể đảo ngược.