Các tập đoàn dầu khí lớn toàn cầu đang đối mặt áp lực cắt giảm chi phí mạnh mẽ trong bối cảnh giá dầu suy yếu, dẫn đến việc sa thải hàng nghìn lao động và thu hẹp quy mô đầu tư. Chevron và BP đã tiến hành cắt giảm nhân sự trên diện rộng, đồng thời đặt mục tiêu tiết kiệm thêm hàng chục tỷ USD thông qua việc thắt chặt chi tiêu, tạm dừng nhiều dự án hoặc bán tài sản để cân đối tài chính. Ngành dầu đá phiến Mỹ chịu tác động nặng nề nhất, khi ConocoPhillips vừa trở thành công ty mới nhất phải cắt giảm lao động, khiến giới chuyên gia cảnh báo đây là dấu hiệu bất ổn cho toàn bộ ngành dầu khí Mỹ. Không chỉ khối tư nhân, các tập đoàn quốc doanh cũng gặp áp lực lớn: Saudi Aramco phải bán 10 tỷ USD cổ phần trong hệ thống đường ống để huy động vốn, trong khi Petronas của Malaysia đã sa thải tới 5.000 nhân viên nhằm giảm gánh nặng chi phí.

Giá dầu thô hiện chỉ còn một nửa so với đỉnh điểm sau khi xung đột Nga–Ukraine bùng phát năm 2022 và có nguy cơ tiếp tục giảm sâu khi OPEC+ vừa quyết định tăng sản lượng, bất chấp dự báo thị trường sắp dư thừa nguồn cung. Chiến lược của OPEC+ đã thay đổi rõ rệt trong 5 tháng qua, từ việc cắt giảm sản lượng để giữ giá cao sang tập trung giành lại thị phần và gây sức ép loại bỏ các đối thủ có chi phí khai thác cao hơn, đặc biệt là ngành dầu đá phiến Mỹ. Wood Mackenzie dự báo giá dầu Brent có thể rơi xuống dưới 60 USD/thùng vào đầu năm 2026 và duy trì ở mức thấp trong nhiều năm, trừ khi xảy ra cú sốc địa chính trị; hiện tại dầu Brent đang giao dịch quanh mức 66 USD/thùng (11/09). Mức giá dưới 60 USD/thùng sẽ đẩy các tập đoàn dầu khí phương Tây vào thế khó, khi họ không thể đồng thời duy trì kế hoạch đầu tư, chi trả cổ tức và mua lại cổ phiếu như kỳ vọng của nhà đầu tư. Morgan Stanley dự báo nhiều công ty sẽ phải cắt giảm chương trình mua lại cổ phiếu trong thời gian tới, trong khi BP đã bắt đầu thực hiện bước này. Tình hình tài chính toàn ngành cũng xấu đi khi mức nợ quay trở lại ngưỡng cao tương đương giai đoạn trước cơn sốt dầu năm 2022 – thời điểm mà lợi nhuận vượt trội đã từng giúp nhiều nhà sản xuất thu hẹp gánh nặng nợ vay.
Bảng cân đối kế toán của các ông lớn dầu khí .

Theo Wood Mackenzie, chi tiêu vốn cho sản xuất dầu và khí đốt toàn cầu dự kiến giảm 4,3% trong năm 2025, xuống còn 341,9 tỷ USD – lần đầu tiên suy giảm kể từ năm 2020. Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) cũng cảnh báo việc cắt giảm đầu tư sẽ khiến sản lượng dầu của Mỹ, quốc gia sản xuất lớn nhất thế giới, giảm lần đầu kể từ năm 2021. Tác động rõ rệt nhất diễn ra tại Texas, trung tâm dầu khí lớn nhất Mỹ và nơi có bể Permian khổng lồ, khi ConocoPhillips thông báo sa thải 3.250 nhân viên trước Giáng sinh, trong khi Chevron đã cắt giảm tới 8.000 việc làm từ tháng 2; cả hai tập đoàn đều đang tiến hành tái cơ cấu toàn diện sau các thương vụ M&A lớn với sự giám sát của các công ty tư vấn quản lý. BP tại Anh cũng cắt giảm 4.700 việc làm từ đầu năm để cải thiện lợi nhuận cho cổ đông, trong khi ExxonMobil nổi lên như điểm sáng hiếm hoi nhờ mức nợ thấp và dòng tiền tự do vượt 14 tỷ USD trong nửa đầu 2025. Trong bối cảnh này, các công ty dầu khí buộc phải gia tăng thuê ngoài và áp dụng công nghệ mới, khi nhiều công việc hành chính, kế toán và kỹ thuật được chuyển sang Ấn Độ, còn trí tuệ nhân tạo (AI) được kỳ vọng giúp tối ưu hóa hoạt động với ít nguồn lực hơn. Tuy vậy, ngành dầu đá phiến Mỹ – vốn cần giá dầu ở mức tối thiểu 65 USD/thùng để có lợi nhuận, cao hơn nhiều so với chi phí tại Trung Đông và ngoài khơi – đang trở thành mắt xích dễ tổn thương nhất, khi số lượng giàn khoan và đội khai thác dầu đá phiến đã giảm xuống mức thấp nhất trong 4 năm qua, theo dữ liệu từ Primary Vision và Baker Hughes. Roe Patterson, Giám đốc Marauder Capital, cảnh báo rằng chi phí gia tăng do thuế quan trong khi OPEC tiếp tục mở rộng sản lượng sẽ khiến giá dầu suy giảm, buộc các nhà sản xuất trong nước phải cắt giảm đầu tư và lao động, đồng thời ông lo ngại trong dài hạn Mỹ có thể đối diện nguy cơ không đủ nguồn cung dầu nội địa để đáp ứng nhu cầu.