Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã gây xôn xao dư luận khi tuyên bố áp thuế 100% đối với các bộ phim được sản xuất ở nước ngoài nhằm phục hồi ngành công nghiệp điện ảnh nội địa mà ông cho rằng đang “chết rất nhanh”. Động thái này được công bố trên mạng xã hội Truth Social hôm Chủ Nhật, nơi Trump khẳng định các ưu đãi thuế từ các quốc gia khác để thu hút hoạt động sản xuất phim là một phần của “nỗ lực phối hợp” có thể đe dọa đến an ninh quốc gia Mỹ. Ông cũng nhấn mạnh rằng điện ảnh không chỉ là giải trí mà còn là công cụ truyền thông và tuyên truyền, từ đó biện minh cho biện pháp mạnh tay của mình. Trump tuyên bố đã chỉ đạo Bộ Thương mại và các cơ quan liên quan ngay lập tức bắt đầu quy trình áp thuế 100% đối với mọi bộ phim sản xuất ngoài lãnh thổ Mỹ và sau đó được phát hành vào thị trường Mỹ. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có thông tin cụ thể về cách tính thuế – liệu dựa trên chi phí sản xuất, doanh thu phòng vé hay hình thức phân phối như chiếu rạp hay trực tuyến. Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick chỉ đơn giản đăng trên nền tảng X rằng: “Chúng tôi đang thực hiện,” song cũng không cung cấp thêm chi tiết. Động thái trên diễn ra trong bối cảnh sản xuất phim và truyền hình Mỹ đang liên tục dịch chuyển ra nước ngoài để tận dụng các chính sách ưu đãi thuế hấp dẫn hơn, như ở Canada, Vương quốc Anh, Trung Âu hay Úc. Theo Ampere Analysis, vào năm 2025, chi tiêu toàn cầu cho sản xuất nội dung sẽ đạt mức 248 tỷ đô la, và một phần không nhỏ trong số đó đang chảy ra khỏi nước Mỹ. Theo FilmLA, sản lượng phim và truyền hình tại Los Angeles – thủ phủ điện ảnh thế giới – đã giảm gần 40% trong vòng 10 năm qua. Sự suy giảm này càng rõ rệt khi các thảm họa thiên nhiên, như cháy rừng, càng thúc đẩy các nhà làm phim tìm kiếm địa điểm khác ổn định và có chi phí thấp hơn. Theo khảo sát của công ty nghiên cứu ProdPro, vào năm 2023, hơn một nửa ngân sách của các dự án phim có kinh phí trên 40 triệu đô la đã được chi ở nước ngoài. Hơn nữa, California – nơi từng là trung tâm không thể thay thế – giờ đây chỉ đứng thứ sáu trong danh sách những địa điểm quay phim được ưa chuộng, sau Toronto, Anh, Vancouver, Trung Âu và Úc. Phản ứng với chính sách mới của Trump, các quốc gia như Úc và New Zealand – nơi từng là bối cảnh của các bom tấn như “Thor: Ragnarok” hay “Chúa tể của những chiếc nhẫn” – đã nhanh chóng lên tiếng khẳng định sẽ tiếp tục ủng hộ các ngành công nghiệp phim ảnh nội địa. Trong khi đó, các công ty truyền thông lớn như Disney, Netflix hay Universal vẫn chưa đưa ra tuyên bố chính thức. Cựu quan chức cấp cao của Bộ Thương mại Mỹ, William Reinsch, hiện là thành viên cao cấp tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cảnh báo rằng các biện pháp thuế trả đũa từ nước ngoài có thể gây ra hậu quả tàn khốc cho Hollywood, vốn đang bị tổn thương bởi cạnh tranh toàn cầu và chi phí sản xuất ngày càng tăng. Ông cho rằng việc viện dẫn lý do “an ninh quốc gia” trong trường hợp này là thiếu thuyết phục và có thể gây thiệt hại hơn là mang lại lợi ích. Giữa bối cảnh này, giới làm phim Mỹ đang kêu gọi Thống đốc California Gavin Newsom mở rộng thêm các ưu đãi thuế của tiểu bang để giữ chân các nhà sản xuất trong nước. Dù mục tiêu của Trump là “làm cho Hollywood vĩ đại trở lại”, nhưng chính sách thuế 100% với phim ngoại có thể tạo ra làn sóng phản ứng tiêu cực, ảnh hưởng đến sự hợp tác quốc tế và khả năng cạnh tranh toàn cầu của ngành điện ảnh Mỹ.