Trump cảnh báo Apple: Nếu không sản xuất iPhone tại Mỹ, phải chịu thuế ít nhất 25%

Trong một tuyên bố gây chú ý trên nền tảng Truth Social ngày 23/5, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump nhấn mạnh rằng ông đã thông báo với CEO Apple – Tim Cook – từ lâu rằng iPhone bán tại thị trường Mỹ cần phải được sản xuất ngay trong nước, thay vì Ấn Độ hay bất kỳ quốc gia nào khác. “Nếu không phải như vậy, Apple sẽ phải trả ít nhất 25% thuế quan cho Mỹ,” ông Trump tuyên bố.

Không chỉ nhắm đến Apple, ông Trump còn cảnh báo các hãng điện thoại khác như Samsung, cho thấy một lập trường cứng rắn hơn trong chính sách thuế công nghệ – đặc biệt nếu ông tái đắc cử.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, ý tưởng này gần như không khả thi trong ngắn hạn. Dan Ives – Trưởng phòng nghiên cứu công nghệ toàn cầu tại Wedbush Securities – nhận định đây là một “câu chuyện viễn tưởng”. Trong một cuộc phỏng vấn với CNN hồi tháng 4/2025, ông cho biết nếu Apple chuyển toàn bộ chuỗi cung ứng iPhone về Mỹ, giá thành sản phẩm có thể vượt 3.000 USD – gấp hơn 3 lần so với mức trung bình hiện tại là 1.000 USD. “Nếu bạn cố xây dựng lại chuỗi cung ứng đó ở Mỹ, với các nhà máy tại West Virginia hay New Jersey, bạn sẽ phải trả tới 3.500 USD cho một chiếc iPhone,” ông Ives nói thêm.

Chưa kể, theo ước tính, Apple sẽ cần chi khoảng 30 tỷ USD và mất ít nhất ba năm chỉ để chuyển 10% hoạt động sản xuất sang Mỹ. Ngành công nghiệp sản xuất và lắp ráp smartphone đã dịch chuyển sang châu Á từ hàng thập kỷ trước, nơi các công ty có thể tận dụng chi phí thấp và mạng lưới cung ứng tinh vi – trong khi các doanh nghiệp Mỹ tập trung vào thiết kế và phần mềm, những mảng có biên lợi nhuận cao hơn. Chính chiến lược này đã góp phần đưa Apple trở thành công ty giá trị nhất thế giới.

Tuy nhiên, kể từ khi ông Trump tái xuất chính trường vào cuối tháng 1/2025, cổ phiếu Apple đã giảm hơn 14% do lo ngại các chính sách thuế quan mới sẽ tác động tiêu cực đến chuỗi cung ứng toàn cầu của công ty, vốn phụ thuộc nặng nề vào Trung Quốc và Đài Loan. Theo ông Ives, khoảng 90% hoạt động sản xuất iPhone vẫn đang diễn ra tại Trung Quốc. “Không có công ty công nghệ nào dính sâu vào trung tâm cơn bão thuế quan này như Apple,” ông cảnh báo. “Nếu áp thuế như Trump đề xuất, đây có thể là một kịch bản tận thế về mặt kinh tế với ngành công nghệ.”

Được biết, chip xử lý chính của iPhone chủ yếu được sản xuất tại Đài Loan, màn hình do các công ty Hàn Quốc cung cấp, còn phần lớn linh kiện và công đoạn lắp ráp cuối cùng đều thực hiện tại Trung Quốc. Dù chính quyền Mỹ hiện tại đã miễn thuế cho các mặt hàng như điện thoại thông minh và chip bán dẫn trong các vòng đánh thuế gần đây (liên quan đến fentanyl), Apple vẫn phải đối mặt với thuế 20% đối với nhiều linh kiện nhập từ Trung Quốc.

Trong báo cáo tài chính gần nhất, CEO Tim Cook cho biết “phần lớn” iPhone xuất sang thị trường Mỹ hiện nay được sản xuất tại Ấn Độ, song cảnh báo rằng các loại thuế mới có thể khiến chi phí tăng thêm 900 triệu USD chỉ trong quý hiện tại.

Để ứng phó, Apple đã công bố kế hoạch đầu tư 500 tỷ USD tại Mỹ trong vòng 4 năm tới, nhằm mở rộng năng lực sản xuất tại nội địa, giảm phụ thuộc vào Trung Quốc và né tránh các rủi ro thuế quan tiềm tàng nếu Trump trở lại Nhà Trắng. Ngoài ra, hãng cũng đẩy mạnh sản xuất tại Ấn Độ và Brazil như một phần trong chiến lược đa dạng hóa.

Tuy nhiên, theo Gene Munster – đối tác quản lý tại Deepwater Asset Management – nếu mức thuế áp dụng vượt 30%, Apple khó tránh khỏi việc tăng giá bán iPhone. “Dưới 30%, Apple có thể chịu đựng phần lớn chi phí tăng thêm. Nhưng một khi vượt ngưỡng đó, họ sẽ phải chuyển gánh nặng sang người tiêu dùng,” ông nói.