Thứ trưởng Ngoại giao Nga Aleksandr Grushko mới đây tuyên bố rằng Liên minh châu Âu (EU) đã phải gánh chịu thiệt hại kinh tế vượt quá 1.000 tỷ euro do cắt giảm mạnh mẽ quan hệ hợp tác với Moscow, đặc biệt trong các lĩnh vực năng lượng và thương mại, kể từ sau khi xung đột Ukraine bùng phát vào năm 2022. Trong cuộc phỏng vấn với báo Izvestia ngày 4/8, ông Grushko nhấn mạnh rằng sự đứt gãy trong quan hệ song phương đã khiến nền kinh tế châu Âu trở nên yếu kém hơn rõ rệt và ngày càng suy giảm khả năng cạnh tranh trên trường quốc tế. Cụ thể, ông cho biết kim ngạch thương mại giữa EU và Nga đã lao dốc từ mức 417 tỷ euro năm 2013 xuống chỉ còn khoảng 60 tỷ euro vào năm 2023 – gần như chạm đáy lịch sử. Ngoài ra, giá năng lượng tại châu Âu hiện cao vượt trội so với Mỹ, khi giá khí đốt đắt hơn từ bốn đến năm lần và giá điện cao hơn hai đến ba lần, tạo thêm gánh nặng lên ngành sản xuất và tiêu dùng của khu vực. Ông Grushko gọi đó là “cái giá mà châu Âu đang phải trả” cho việc đơn phương cắt đứt hợp tác kinh tế với Nga. Trước đó, Tổng thống Vladimir Putin từng ước tính riêng việc từ bỏ nguồn cung khí đốt Nga đã khiến EU thiệt hại khoảng 200 tỷ euro, và nếu tính đến cuối năm 2024, tổng thiệt hại từ các lệnh trừng phạt có thể lên tới 1.500 tỷ USD. Trong khi EU gặp khó khăn, Moscow cho biết kinh tế Nga đã dần thích nghi với các biện pháp trừng phạt, tiến tới tăng cường tự chủ trong các lĩnh vực then chốt như công nghệ, tài chính và thương mại, đồng thời đẩy mạnh quan hệ kinh tế với các quốc gia châu Á – đặc biệt là trong khối BRICS. Phát ngôn của ông Grushko được đưa ra trong bối cảnh EU vừa ký thỏa thuận thương mại với Mỹ, cam kết tăng mua năng lượng từ Washington – một động thái bị Nga chỉ trích là thiển cận khi phải chấp nhận mức giá cao hơn nhiều so với nguồn cung từ Nga. Thỏa thuận này cũng đi kèm với việc Mỹ áp thuế 15% lên một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của EU, gây ra phản ứng tiêu cực từ nhiều chính trị gia châu Âu, cho rằng điều đó làm suy yếu lợi ích kinh tế nội khối. Tổng thống Putin nhận định rằng việc EU ngày càng phụ thuộc vào định hướng chính trị của Mỹ đã dẫn đến hệ lụy là đánh mất nền tảng độc lập kinh tế, đồng thời cho rằng các lệnh trừng phạt đơn phương mà EU áp đặt từ năm 2014 – và đặc biệt mở rộng từ năm 2022 – không chỉ vi phạm nguyên tắc thương mại quốc tế mà còn làm gia tăng bất ổn cho nền kinh tế toàn cầu.