Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) tiến gần hơn đến việc tăng lãi suất trong bối cảnh lạm phát bền vững
Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) đang chuẩn bị cho một đợt tăng lãi suất tiếp theo, trong bối cảnh nền kinh tế Nhật Bản đạt được những bước tiến quan trọng về lạm phát bền vững và tăng trưởng tiền lương. Tuy nhiên, thời điểm và mức độ tăng lãi suất vẫn chưa rõ ràng, phụ thuộc vào các dữ liệu kinh tế sắp tới và tình hình thị trường tài chính.
Những bước đi gần đây của BOJ
Chấm dứt chính sách lãi suất âm:
Vào tháng 3/2024, BOJ đã nâng lãi suất chính sách từ mức âm lên 0,25%, kết thúc chính sách lãi suất âm kéo dài nhiều năm.
Đến tháng 7, lãi suất mục tiêu ngắn hạn tiếp tục được giữ ở 0,25%, dù lạm phát đã ổn định quanh mức 2%.
Phát biểu của Thống đốc BOJ Kazuo Ueda:
Ueda nhấn mạnh nền kinh tế Nhật Bản đang tiến tới lạm phát bền vững do tăng trưởng tiền lương.
Ông cho rằng tăng lãi suất kịp thời sẽ giúp đạt được tăng trưởng dài hạn và giảm nguy cơ hình thành bong bóng tài sản, tương tự các quan điểm trong chu kỳ tăng lãi suất năm 2007 dưới thời Thống đốc Toshihiko Fukui.
Thời điểm tăng lãi suất tiếp theo?
Kỳ vọng thị trường:
Các nhà đầu tư tin rằng BOJ có thể tăng lãi suất thêm 0,25% lên 0,5% vào cuối
tháng 3/2025, nhưng động thái sớm nhất có thể xảy ra ngay tại cuộc họp ngày 18-19
tháng 12/2024 nếu dữ liệu kinh tế hỗ trợ.
Điều kiện tiên quyết:
BOJ đang theo dõi:
Tăng trưởng tiền lương: Là yếu tố quan trọng thúc đẩy tiêu dùng và cho phép doanh nghiệp chuyển chi phí sang giá cả.
Ổn định kinh tế toàn cầu: Bất ổn từ chính sách kinh tế Mỹ và biến động thị trường tài chính có thể làm trì hoãn quyết định.
Mức lãi suất mục tiêu dài hạn
Lãi suất trung lập:
BOJ xác định mức trung lập thực tế (điều chỉnh theo lạm phát) của Nhật Bản dao động từ -1% đến +0,5%.
Nếu lạm phát duy trì ở mức mục tiêu 2%, BOJ có thể nâng lãi suất ngắn hạn lên khoảng 1% mà không gây cản trở tăng trưởng kinh tế.
Khung thời gian:
Theo dự báo, lãi suất có thể đạt mức trung tính vào nửa sau của giai đoạn dự báo ba năm, tức sau tháng 10/2025.
Quan điểm trái chiều trong BOJ:
Một số thành viên như Naoki Tamura cho rằng lãi suất cần được nâng lên ít nhất 1% vào cuối năm 2025.
Tuy nhiên, Thống đốc Ueda vẫn thận trọng, do Nhật Bản có lịch sử duy trì lãi suất 0 trong thời gian dài và thiếu dữ liệu để đưa ra ước tính chính xác.
Các yếu tố cần theo dõi
Dữ liệu kinh tế:
Báo cáo lạm phát tiêu dùng tháng 10 (công bố ngày 22/11) sẽ là dấu hiệu quan trọng về việc liệu các công ty có thể tăng giá để bù đắp chi phí lao động.
Báo cáo kinh doanh Tankan quý 4 (công bố ngày 13/12) có thể làm rõ triển vọng đầu tư và kỳ vọng lạm phát của doanh nghiệp.
Đồng yên Nhật:
Đồng yên yếu là yếu tố thúc đẩy BOJ tăng lãi suất trước đây, vì nó làm tăng chi phí nhập khẩu và lạm phát.
Nếu đồng yên tiếp tục suy yếu so với đồng USD, khả năng tăng lãi suất sẽ lớn hơn.
Tình hình chính sách Mỹ:
Chính sách kinh tế và tiền tệ của Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump sắp nhậm chức, có thể làm tăng áp lực lên BOJ trong việc duy trì sự cạnh tranh của đồng yên.
Triển vọng và dự báo
BOJ đang cân nhắc động thái tiếp theo một cách thận trọng, trong bối cảnh dữ liệu kinh tế hỗ trợ lạm phát bền vững nhưng cũng đối mặt với nhiều rủi ro từ kinh tế toàn cầu.
Dữ liệu trong vài tuần tới sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định liệu BOJ có thể tiếp tục tăng lãi suất vào tháng 12/2024 hay đợi thêm tín hiệu rõ ràng hơn về ổn định kinh tế và tiền lương.