Hồng Kông siết chặt chi tiêu để đối phó thâm hụt ngân sách kỷ lục

Hồng Kông dự kiến sẽ công bố các biện pháp thắt chặt chi tiêu trong ngân sách hàng năm vào thứ Tư, trong bối cảnh thâm hụt tài chính có khả năng đã tăng gấp đôi mục tiêu ban đầu. Điều này diễn ra trong thời điểm kinh tế toàn cầu bất ổn và thị trường bất động sản suy yếu, đè nặng lên nguồn thu của thành phố.

Thâm hụt ngân sách tăng vọt do doanh thu đất đai sụt giảm

Tăng trưởng kinh tế Hồng Kông chậm lại còn 2,5% trong năm 2024, giảm so với mức 3,2% của năm 2023. Đồng thời, căng thẳng thương mại leo thang với Mỹ đang tạo thêm áp lực cho trung tâm tài chính này.

Tình hình tài chính của Hồng Kông đã xấu đi trong ba năm qua khi doanh thu từ tiền thưởng đất đai – khoản phí mà các nhà phát triển bất động sản trả để sử dụng đất – lao dốc. Giá nhà tại đây đã giảm gần 30%, kéo theo nguồn thu từ việc bán đất – vốn từng chiếm hơn 20% ngân sách chính phủ – xuống chỉ còn khoảng 5%.

Trong năm tài chính hiện tại, Hồng Kông mới chỉ thu được 4,3 tỷ HKD từ doanh thu đất đai, tương đương 12% so với mục tiêu 33 tỷ HKD đặt ra trước đó. Nếu xu hướng này tiếp tục, đây sẽ là mức doanh thu thấp nhất trong 22 năm.

Bộ trưởng Tài chính Paul Chan dự báo thâm hụt tài khóa cho năm tài chính kết thúc vào tháng 3 sẽ gần 100 tỷ HKD (khoảng 13 tỷ USD), gấp đôi mức 48,1 tỷ HKD ước tính trước đó, và gần bằng mức thâm hụt 101,6 tỷ HKD của năm tài chính 2023-24. Ông nhấn mạnh chính phủ sẽ tập trung vào các biện pháp cắt giảm chi phí để giải quyết tình trạng thâm hụt và phục hồi nền kinh tế.

Các biện pháp thắt chặt chi tiêu đang được xem xét

Để kiểm soát thâm hụt, chính quyền Hồng Kông đang cân nhắc một số biện pháp bao gồm:

Cắt giảm lương công chức và xem xét lại bộ máy hành chính.

Điều chỉnh chương trình trợ giá vé đi lại 2 HKD dành cho người từ 60 tuổi trở lên.

Dự báo của PwC cho thấy mức thâm hụt ngân sách hợp nhất năm tài chính 2024/25 có thể đạt 94,8 tỷ HKD, trong khi KPMG dự báo con số thấp hơn ở mức 89,7 tỷ HKD.

Thách thức kinh tế trước các chính sách thuế quan của Mỹ

Triển vọng kinh tế của Hồng Kông cũng chịu thêm rủi ro từ các chính sách thương mại của Mỹ. Tổng thống Donald Trump đã áp thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc và Hồng Kông, động thái bị chính quyền đặc khu này chỉ trích gay gắt. Hồng Kông khẳng định Washington đã phớt lờ quy chế của thành phố như một lãnh thổ hải quan riêng biệt.

Tập trung vào phát triển cơ sở hạ tầng để kích thích kinh tế

Bất chấp khó khăn tài chính, chính quyền Hồng Kông vẫn đặt kỳ vọng vào dự án "Khu đô thị phía Bắc", một kế hoạch cung cấp nhà ở cho khoảng 2,5 triệu người và phát triển một khu thương mại mới.

Bộ trưởng Paul Chan cho biết chính phủ sẽ phát hành thêm trái phiếu để tài trợ cho dự án, nhấn mạnh rằng thành phố có đủ khả năng tận dụng thị trường vốn một cách linh hoạt để đẩy nhanh phát triển cơ sở hạ tầng và triển khai đất công nghiệp.

Dù vậy, với bối cảnh tài khóa đang bị thâm hụt nghiêm trọng và tăng trưởng kinh tế chững lại, Hồng Kông sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức lớn trong năm tài chính tới.