Trung Quốc chuẩn bị huy động 6 nghìn tỷ nhân dân tệ trái phiếu kho bạc để kích thích kinh tế

Theo truyền thông địa phương, Trung Quốc có thể phát hành 6 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 850 tỷ USD) trái phiếu kho bạc đặc biệt trong ba năm nhằm hỗ trợ nền kinh tế đang suy yếu. Tuy nhiên, thông tin này đã không thể cải thiện tâm lý trên thị trường chứng khoán Trung Quốc, khi các nhà đầu tư tỏ ra thất vọng vì thiếu thông tin chi tiết về thời gian và quy mô cụ thể của gói kích thích.

Phản ứng của thị trường

Mặc dù thông tin về gói tài khóa đã từng giúp chỉ số chứng khoán Trung Quốc đạt đỉnh trong hai năm vào đầu tháng 10, nhưng thị trường đã quay đầu giảm khi không có thêm các thông tin cụ thể. Trong phiên giao dịch thứ Ba (15/10), cổ phiếu Trung Quốc giảm khoảng 0,3%, cho thấy các nhà đầu tư vẫn thận trọng với con số kích thích được công bố.

Xing Zhaopeng, chiến lược gia cấp cao tại ANZ, nhận định:

“Mục tiêu tăng trưởng khoảng 5% cho năm 2024 vẫn khả thi, và mức tài khóa này đủ để hỗ trợ nền kinh tế trong ngắn hạn.”

Tháng trước, Reuters cũng đưa tin Trung Quốc có kế hoạch phát hành 2 nghìn tỷ nhân dân tệ trái phiếu đặc biệt vào năm 2024 như một phần trong chiến lược kích thích.

Nền kinh tế đối mặt với nhiều thách thức

Dữ liệu gần đây, bao gồm số liệu thương mại và cho vay trong tháng 9, không đạt kỳ vọng, gây lo ngại rằng Trung Quốc sẽ gặp khó khăn trong việc đạt được mục tiêu tăng trưởng 5% năm 2023 và phải đối mặt với rủi ro giảm phát.

Cuộc khảo sát của Reuters cho thấy tăng trưởng GDP của Trung Quốc có thể giảm từ 4,7% trong quý 2 xuống 4,5% trong quý 3, nhưng có thể phục hồi nhẹ vào cuối năm nhờ các biện pháp tài khóa và đạt 4,8% cho cả năm.

Bruce Pang, nhà kinh tế trưởng tại Jones Lang LaSalle, cho rằng gói trái phiếu trị giá 6 nghìn tỷ nhân dân tệ sẽ làm tăng khả năng đạt được tốc độ tăng trưởng 5% vào năm 2024 và 2025.

Giải quyết nợ và hỗ trợ địa phương

Một phần số tiền từ gói trái phiếu sẽ được sử dụng để giúp chính quyền địa phương giải quyết các khoản nợ ngoài sổ sách – vấn đề nghiêm trọng sau cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài từ năm 2021. OPEC cũng cho biết doanh thu từ đấu giá đất của chính quyền địa phương giảm mạnh, ảnh hưởng tiêu cực đến chi tiêu công và đầu tư cơ sở hạ tầng.

Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), nợ của chính phủ trung ương Trung Quốc hiện chiếm 24% GDP, nhưng tổng nợ công (bao gồm nợ của chính quyền địa phương) đã lên tới 16 nghìn tỷ USD, tương đương 116% GDP.

Nhà phân tích Xia Haojie tại Guosen Futures cảnh báo rằng:

“Nếu chính quyền trung ương không tăng đòn bẩy tài khóa, đầu tư sẽ vẫn yếu do chính quyền địa phương đang chịu gánh nặng nợ lớn, trong khi bảng cân đối của doanh nghiệp suy yếu vì tăng trưởng chậm chạp.”

Khó khăn trong kích thích nhu cầu tiêu dùng

Bên cạnh khủng hoảng bất động sản, Trung Quốc cũng gặp khó khăn trong việc thúc đẩy tiêu dùng nội địa. Tỷ lệ thất nghiệp cao trong giới trẻ, lương thấp và hệ thống an sinh xã hội yếu khiến chi tiêu hộ gia đình chỉ chiếm 40% GDP – thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu.

Lynn Song, kinh tế trưởng phụ trách Trung Quốc tại ING, nhận định:

“Việc duy trì mức tăng trưởng 5% trong những năm tới sẽ là nhiệm vụ đầy thách thức, đặc biệt nếu nhu cầu từ thị trường quốc tế tiếp tục suy yếu.”

Động lực trong ngắn hạn và triển vọng dài hạn

Chính phủ Trung Quốc đã đưa ra một loạt biện pháp nhằm hỗ trợ khu vực bất động sản và ngân hàng nhà nước, đồng thời cung cấp trợ cấp cho hộ gia đình thu nhập thấp và tái cấp vốn cho các ngân hàng. Các chi tiết còn lại của gói tài khóa dự kiến sẽ được công bố trong cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc trong những tuần tới.

Tuy nhiên, bất chấp những biện pháp hỗ trợ trong ngắn hạn, các nhà phân tích lo ngại về tăng trưởng dài hạn của Trung Quốc do sự phụ thuộc vào đầu tư nợ công và căng thẳng thương mại với Mỹ và châu Âu. Ứng cử viên Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố sẽ áp thuế 60% lên tất cả hàng hóa Trung Quốc nếu ông đắc cử vào tháng tới, càng gây thêm áp lực cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.