Kế hoạch kích thích kinh tế của Trung Quốc nhằm thúc đẩy tiêu dùng và đạt được mục tiêu tăng trưởng năm 2024 đang phá vỡ chính sách truyền thống kéo dài nhiều thập kỷ. Việc phát hành trái phiếu chính phủ trị giá 2 nghìn tỷ nhân dân tệ nhằm trợ cấp cho tiêu dùng và nuôi con đánh dấu bước ngoặt trong tư duy chính sách, chuyển hướng sang kích thích tiêu dùng mà nhiều nhà kinh tế đã kêu gọi.

Mặc dù chính sách này có thể giúp Trung Quốc đạt mục tiêu tăng trưởng khoảng 5% trong năm 2024, nhưng khó có thể thay đổi được triển vọng dài hạn. Chi tiêu hộ gia đình của Trung Quốc chỉ chiếm dưới 40% GDP, thấp hơn 20 điểm phần trăm so với mức trung bình toàn cầu. Việc thu hẹp khoảng cách này sẽ mất thời gian và đòi hỏi sự thay đổi sâu sắc trong mô hình kinh tế.

Theo Michael Pettis từ Carnegie China, kế hoạch này không phải là một quá trình tái cân bằng thực sự, mà chỉ là nỗ lực tài chính tạm thời. Việc tái cân bằng đòi hỏi phải chuyển trọng tâm từ hỗ trợ đầu tư và sản xuất sang tăng cường sức mua cho các hộ gia đình, điều này sẽ rất khó khăn do cấu trúc chính sách hiện tại thiên về hỗ trợ doanh nghiệp và ngành công nghiệp chiến lược.

Nỗ lực này cũng đối mặt với nhiều rủi ro. Nếu Trung Quốc ngừng trợ cấp cho sản xuất, quy mô ngành này sẽ thu hẹp, dẫn đến giảm đầu tư và nguy cơ suy thoái. Tuy nhiên, Trung Quốc có thể chọn cách tiếp cận tái cân bằng kéo dài, tương tự như Nhật Bản, dẫn đến tăng trưởng chậm và bền vững hơn.

Việc phát hành nợ bổ sung có thể tài trợ cho các biện pháp kích thích tài chính trong vài năm tới, nhưng nếu mô hình tăng trưởng không thay đổi, tình trạng mất cân bằng kinh tế sẽ tiếp tục, và Trung Quốc có thể phải đối mặt với những vấn đề tương tự trong tương lai.