Guyana và giấc mơ khí đốt tự nhiên: Thách thức từ lựa chọn Fulcrum LNG

Dự án phát triển nguồn tài nguyên khí đốt tự nhiên khổng lồ của Guyana, trị giá tới 30 tỷ USD, vẫn chưa đạt được tiến triển đáng kể 5 tháng sau khi chính phủ nước này chọn Fulcrum LNG, một công ty khởi nghiệp của Hoa Kỳ, để dẫn dắt dự án. Quyết định này đã làm dấy lên nhiều hoài nghi từ các chuyên gia và giới quan sát về năng lực tài chính và chuyên môn của Fulcrum trong việc thực hiện dự án quy mô lớn như vậy.

Bối cảnh năng lượng của Guyana

Guyana hiện đang nổi lên như một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới nhờ vào sản lượng dầu mỏ gia tăng nhanh chóng từ các mỏ ngoài khơi do Exxon Mobil và đối tác vận hành. Tuy nhiên, quốc gia này chưa có cơ sở hạ tầng để xử lý hoặc xuất khẩu khí đốt đồng hành từ các mỏ dầu. Phần lớn khí đốt này được bơm ngược lại để duy trì áp suất.

Chính phủ Guyana kỳ vọng rằng việc phát triển cơ sở hạ tầng khí đốt, bao gồm sản xuất và xuất khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG), sẽ tạo ra một nguồn thu nhập đáng kể bên cạnh dầu mỏ.

Quyết định gây tranh cãi

Fulcrum LNG, được thành lập vào năm 2023 bởi cựu giám đốc Exxon Jesus Bronchalo, đã được chọn từ 16 ứng viên, bao gồm các công ty năng lượng lớn như CNOOC (Trung Quốc), Energy Transfer và Venture Global LNG (Hoa Kỳ).

Tuy nhiên, Fulcrum là một công ty khởi nghiệp chưa từng thực hiện bất kỳ dự án lớn nào trước đây. Trang web của Fulcrum chỉ tuyên bố có "kinh nghiệm trong việc tiếp cận thị trường LNG toàn cầu" mà không cung cấp chi tiết cụ thể.

Các chuyên gia, như ông Elson Low (cố vấn kinh tế đối lập), cho rằng Fulcrum thiếu khả năng tài chính và kinh nghiệm cần thiết để huy động hàng tỷ USD vốn cho dự án. Ngay cả các đối tác tiềm năng như Baker Hughes và McDermott vẫn chưa xác nhận rõ ràng về cam kết tham gia.

Phản hồi từ chính phủ Guyana

Chính phủ Guyana đã nhấn mạnh rằng lựa chọn Fulcrum chỉ mang tính "tạm thời" và dự án vẫn đang ở giai đoạn thăm dò.

Phó Tổng thống Bharrat Jagdeo cho biết: “Chưa có dự án nào chính thức được trao cho Fulcrum.”

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên Vickram Bharrat hy vọng Fulcrum sẽ tận dụng kinh nghiệm của CEO Bronchalo để đưa dự án đi đúng hướng, nhưng thừa nhận chính phủ thiếu chuyên môn trong lĩnh vực này.

Thách thức tài chính và hợp tác với Exxon

Guyana kỳ vọng dự án khí đốt sẽ phát triển với sự hợp tác của Exxon Mobil. Tuy nhiên, Exxon hiện chỉ tập trung vào một dự án nhỏ chuyển khí đốt thành điện và chưa đưa ra kế hoạch cụ thể cho sản xuất LNG.

Exxon cho rằng họ có quyền quyết định cách khai thác khí đốt dựa trên các thỏa thuận hiện tại với Guyana.

Chính phủ Guyana đang gây áp lực buộc Exxon phải khai thác hoặc trả lại quyền khai thác để tái đấu giá.

Các chuyên gia nhận định rằng một dự án LNG quy mô lớn như của Guyana sẽ cần đến sự hỗ trợ từ các tập đoàn năng lượng hàng đầu thế giới như TotalEnergies hoặc Shell, thay vì một công ty khởi nghiệp như Fulcrum.

Triển vọng và chiến lược tương lai

Dự án khí đốt này có tiềm năng biến Guyana thành một cường quốc năng lượng khu vực, tạo đà phát triển kinh tế và thúc đẩy ngành công nghiệp nội địa. Tuy nhiên, việc triển khai sẽ phụ thuộc vào:

Khả năng huy động vốn: Fulcrum cần chứng minh khả năng huy động nguồn vốn từ các tổ chức như Ngân hàng Xuất nhập khẩu Hoa Kỳ và các nhà đầu tư tư nhân.

Hợp tác với Exxon: Việc đạt được sự đồng thuận giữa chính phủ và Exxon sẽ quyết định tính khả thi của dự án.

Thay đổi chiến lược nếu cần thiết: Nếu Fulcrum không thể đáp ứng yêu cầu, chính phủ Guyana có thể phải xem xét chuyển giao dự án cho các công ty lớn hơn và giàu kinh nghiệm hơn.

Kết luận

Guyana đang đối mặt với một bài toán phức tạp khi cố gắng tận dụng nguồn tài nguyên khí đốt khổng lồ để đa dạng hóa nền kinh tế. Quyết định chọn Fulcrum LNG có thể là một chiến lược đầy tham vọng nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro. Để đảm bảo thành công, chính phủ cần chủ động giám sát và linh hoạt trong các bước tiếp theo, đồng thời duy trì đối thoại chặt chẽ với Exxon và các đối tác quốc tế.