Thuế quan “có đi có lại” của Trump đối mặt tương lai bất định – Tín hiệu tích cực cho thị trường và doanh nghiệp

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang đối mặt với sự chỉ trích rằng ông thường xuyên quay lưng với các chính sách thương mại cứng rắn mà mình đã công bố. Một chuyên gia từ Financial Times đã ví hiện tượng này là "thuyết TACO" – viết tắt từ cụm "Trump Always Chickens Out" (Trump luôn chùn bước). Gần đây, một tòa án liên bang đã chính thức bác bỏ các mức thuế quan “có đi có lại” mà Trump ban hành, mở ra triển vọng tích cực hơn cho nền kinh tế và thị trường tài chính Mỹ.

Động thái pháp lý này diễn ra trong bối cảnh nhà đầu tư đón nhận loạt tin tốt, nổi bật là báo cáo tài chính quý 1 của Nvidia. Hãng sản xuất chip hàng đầu công bố doanh thu tăng vọt 69% lên 44,06 tỷ USD, với doanh thu từ bộ phận trung tâm dữ liệu – bao gồm chip AI – tăng tới 73%. Dù gặp khó bởi các lệnh hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc, kết quả vượt kỳ vọng của Nvidia đã giúp cổ phiếu công ty tăng gần 5% trong giao dịch mở rộng, hỗ trợ tâm lý thị trường.

Nhu cầu mạnh mẽ đối với chip AI cho thấy rằng dù có nhiều lo ngại về việc các doanh nghiệp cắt giảm đầu tư do bất ổn thương mại, nền kinh tế công nghệ cao vẫn giữ được đà tăng trưởng. Quan trọng hơn, với việc tòa án bắt đầu kiểm soát các quyết định thương mại của Trump, niềm tin vào môi trường đầu tư ổn định hơn đang dần quay trở lại.

Tuy nhiên, các biện pháp hạn chế xuất khẩu công nghệ sang Trung Quốc được Nhà Trắng xem là vấn đề an ninh quốc gia, chứ không phải là "công cụ đàm phán" như cách ông Trump vẫn mô tả các mức thuế quan của mình. Do đó, dù có những thay đổi về thuế, rào cản thương mại với Trung Quốc có thể vẫn tồn tại.

Cụ thể, Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ hôm thứ Tư đã ra phán quyết chặn các mức thuế quan “có đi có lại” của Trump áp đặt lên nhiều quốc gia. Phán quyết chỉ rõ rằng Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế không trao cho Tổng thống quyền đánh thuế diện rộng đối với hàng hóa nhập khẩu. Thậm chí, các mức thuế áp riêng lên Canada, Mexico và Trung Quốc với lý do chống buôn lậu ma túy cũng bị bác bỏ vì “không giải quyết được mối đe dọa nêu trong sắc lệnh”. Tòa án đã ra lệnh đình chỉ vĩnh viễn các mức thuế này.

Dù ông Trump phản bác lại “thuyết TACO”, gọi các động thái của mình là “đàm phán”, mô hình quen thuộc vẫn lặp lại: công bố thuế, thị trường chao đảo, rồi rút lui – từ đó tạo nên những vòng biến động bất lợi cho nhà đầu tư.

Trước báo cáo của Nvidia, thị trường Mỹ đã giảm khi lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 30 năm vọt lên 5%, khiến chỉ số S&P 500 gặp khó. Tuy nhiên, sau phán quyết từ tòa án, hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ đã quay đầu tăng trở lại. Thị trường châu Á – Thái Bình Dương cũng hưởng ứng tích cực, với chỉ số KOSPI của Hàn Quốc tăng 1,8% khi ngân hàng trung ương nước này hạ lãi suất xuống 2,5%, mức thấp nhất kể từ tháng 8/2022.

Trong khi đó, thị trường trái phiếu Mỹ tiếp tục ghi nhận tâm lý lo ngại gia tăng. Chi phí bảo hiểm rủi ro tín dụng (CDS) kỳ hạn 1 năm đối với nợ chính phủ Hoa Kỳ tăng vọt lên 52 điểm cơ bản từ mức 16 điểm hồi đầu năm, chạm mức cao nhất trong hai năm. Dù vậy, giới phân tích nhận định đây chủ yếu là động thái phòng ngừa hơn là dấu hiệu khủng hoảng tài chính.

Một vấn đề nổi bật khác là áp lực đối với CEO Elon Musk từ các nhà đầu tư Tesla. Trong thư gửi Chủ tịch HĐQT Robyn Denholm, nhóm nhà đầu tư yêu cầu ông Musk cam kết làm việc tối thiểu 40 giờ/tuần tại Tesla nếu muốn tiếp tục nhận gói thù lao mới. Họ bày tỏ lo ngại rằng “doanh số giảm” và “danh tiếng đi xuống” của Tesla có liên hệ trực tiếp với vai trò phân tán của Musk trong chính phủ.

Cuối cùng, dù cổ phiếu công nghệ có thể được hưởng lợi từ những diễn biến gần đây, giới phân tích cảnh báo rằng lợi suất trái phiếu cao có thể tiếp tục gây sức ép lên thị trường cổ phiếu, nhất là khi triển vọng chính sách vẫn còn nhiều biến số.