Trump gây sức ép thương mại lên EU: Đòi cắt giảm thuế đơn phương, dọa áp thêm trừng phạt nếu không nhượng bộ

Căng thẳng thương mại giữa Washington và Brussels đang có dấu hiệu leo thang trở lại khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục gia tăng áp lực buộc Liên minh châu Âu (EU) đơn phương cắt giảm thuế đối với hàng hóa xuất khẩu từ Mỹ. Nếu không đạt được sự nhượng bộ cần thiết, Mỹ cảnh báo sẽ tái áp đặt hoặc mở rộng các biện pháp thuế quan trừng phạt – theo một báo cáo của Financial Times trích dẫn các nguồn thạo tin.

Theo nguồn tin này, Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer sẽ gặp gỡ người đồng cấp EU Maroš Šefčovič để truyền đạt quan điểm của Washington rằng đề xuất gần nhất của EU “không đáp ứng được kỳ vọng của Mỹ”. Cụ thể, Brussels chỉ đề xuất cắt giảm thuế theo chiều hướng chung, trong khi chính quyền Trump yêu cầu phải có hành động đơn phương từ phía EU đối với hàng hóa của Mỹ. Ngoài ra, việc EU không đưa vấn đề thuế kỹ thuật số quốc gia vào nội dung đàm phán cũng bị các quan chức Mỹ phản đối gay gắt.

Các cuộc thương lượng giữa hai bên diễn ra rất chậm chạp, kể từ khi chính quyền Trump áp đặt thời hạn 90 ngày cho tiến trình đàm phán. Dù đã có các văn bản trao đổi, nhưng theo giới chức có liên quan, “trao đổi thư từ không phải là tiến triển thực sự”, và “cho đến nay, vẫn chưa có kết quả đáng kể nào đạt được”.

Hiện tại, Mỹ đang áp mức thuế quan “có đi có lại” 20% lên phần lớn hàng hóa EU, nhưng đã tạm thời giảm một nửa mức thuế này cho đến ngày 8/7 để tạo không gian đàm phán. Riêng các mặt hàng như thép, nhôm và phụ tùng ô tô vẫn chịu mức thuế 25%, và Washington đang xem xét mở rộng danh sách này với các sản phẩm chiến lược như dược phẩm, chất bán dẫn và rượu whisky.

Dự kiến trong tháng tới, Greer và Šefčovič sẽ gặp lại tại Paris trong một vòng đàm phán được đánh giá là có thể mang tính bước ngoặt. Mục tiêu của phía Mỹ là giảm thâm hụt thương mại 192 tỷ euro với EU, thông qua việc yêu cầu Brussels bãi bỏ thuế kỹ thuật số, chấp nhận các tiêu chuẩn về thực phẩm và hàng hóa của Mỹ, cũng như nới lỏng các quy định đầu tư xuyên Đại Tây Dương.

Về phía EU, phản hồi cho thấy họ sẵn sàng thảo luận về công nhận lẫn nhau các tiêu chuẩn kỹ thuật, tạo thuận lợi thương mại trong lĩnh vực nông nghiệp – thực phẩm, đồng thời đưa ra cam kết mạnh mẽ hơn về lao động và môi trường. Tuy nhiên, khoảng cách lập trường giữa hai bên vẫn còn rất lớn.

Trong khi EU đã chủ động đình chỉ mức thuế đối với 23 tỷ euro hàng hóa Mỹ như một cử chỉ thiện chí, họ cũng đang chuẩn bị một danh sách trừng phạt đáp trả với tổng trị giá khoảng 95 tỷ euro hàng nhập khẩu từ Mỹ, bao gồm các mặt hàng nhạy cảm như máy bay và rượu Bourbon.

Người phát ngôn thương mại EU Olof Gill nhấn mạnh rằng Brussels ưu tiên “tìm kiếm một thỏa thuận công bằng và cân bằng với Hoa Kỳ”, đồng thời kêu gọi các bên giải quyết tranh chấp hiện tại trong tinh thần xây dựng và hợp tác chiến lược lâu dài. Tuy nhiên, với giọng điệu ngày càng cứng rắn từ phía Washington, giới quan sát lo ngại châu Âu có thể đang tiến gần đến một cuộc chiến thương mại mới với Mỹ ngay trước thềm cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ cuối năm nay.